Binnen de reguliere jeugdzorg wordt resultaatgericht gewerkt. En bij resultaatgericht werken hoort een prestatieafspraak. Binnen de geldende prestatieafspraken wordt 70% van het beschikbare budget voorgefinancierd en 30% wordt nabetaald wanneer de aanpak, achteraf bekeken, succesvol was. Wouter en Bianca zien hierbij het risico van een verkeerde economische prikkel binnen het systeem, want hierdoor durven organisaties misschien geen complexe problematiek aan te nemen. De kans is namelijk veel groter dat je de gewenste resultaten niet haalt met deze complexe problematiek en dat voelt een aanbieder, ondanks het harde werk, direct in de portemonnee. Daardoor kan de 70/30 regeling een recept voor een negatief eindresultaat zijn. De inkoopcriteria binnen deze regeling worden vanuit Sociaal Domein Friesland bepaalt. Het idee is, dat een gezin met het gebiedsteam en de hulpaanbieder de resultaten vaststelt. Daarbij bepaalt de aanbieder, samen met het gezin, wat ze inzetten om tot die resultaten te komen en laat de aanbieder aan het gebiedsteam weten welke kosten daarbij horen. De motivatie is, door de inkoopsystematiek, echter pervers. Met 30% onzekerheid kan niemand z’n boekhouding rondkrijgen. Dus het lijkt soms of die 70% de nieuwe 100% is geworden, om de onzekerheid op te vangen. Bedrijfsmatig werkt dat gewoon zo. Bij invoering van het systeem bestond het vertrouwen dat die 70/30 regeling tot een gezonde balans zou leiden. Maar zo werkt het menselijk brein blijkbaar niet, want het tekort is alleen maar gestegen. Dus in plaats van  samenwerken, vanuit vertrouwen met de zekerheid dat het af en toe fout gaat, hebben we eigenlijk aangegeven dat – als het fout gaat – je een boete krijgt (en je die laatste 30% dus niet ontvangt). Het gekke is, dat dit verkocht wordt als ‘vertrouwen’…

Een gezin krijgt een indicatie totdat de resultaten zijn behaald. Of dat nu een half jaar, een jaar of langer duurt, dat maakt niet uit. Die laatste 30%, voor de aanbieder, komt pas als die resultaten zijn behaald. Dat doet natuurlijk iets met de manier waarop we gestuurd worden en hoe we met onze inhoud omgaan. Er is een financieel belang voor een snelle afhandeling. En dat financiële belang staat vaak lijnrecht tegenover het belang van kinderen en gezinnen die gebaat zouden moeten zijn bij de hulp die, binnen het resultaatgericht werken, wordt geboden.  Als kind lijk je nu simpelweg de optelsom te zijn, van verschillende (door andere) gedefinieerde onderdelen, die wordt uitgedrukt in een financiële 70/30 verhouding. We zijn, als maatschappij, geneigd ingewikkelde vraagstukken te systematiseren en te bureaucratiseren om grip te krijgen. Dit lijkt daar een voorbeeld van te zijn. Die grip is echter een illusie, omdat het grip op een bedacht systeem betreft en niet op de echte problemen.

Daarom, zouden we met elkaar leergeld moeten betalen om dit écht op een andere manier aan te pakken. Bianca en Wouter herkennen twee essentiële zaken die we -volgens hen- zo snel mogelijk aan moeten pakken:

• Stoppen met de 70/30-regeling binnen het resultaatgericht werken; resultaten van hulp gaan over inhoud, niet over geld.
• Stoppen met spreken over vertrouwen, als het eigenlijk over wantrouwen gaat.

Wat de alternatieven dan zijn? Tegenover de twee bovenstaande punten, die feitelijk op een fundament van wantrouwen zijn gebouwd, zetten we twee punten die uitgaan van vertrouwen:

• Kijk met aanbieders, in de breedte, naar behaalde resultaten over een langere periode: ‘Hoe goed doen jullie het en hoe denken jullie dat dit komt?’; Koppel daar eventueel een financiële constructie aan, zodat het geld naar effectieve interventies stroomt.
• Liever een 6 met een goed verhaal, dan een 8 waarbij je geen idee hebt waar dat cijfer vandaan komt. Van een goed verhaal kun je immers leren.

Zo ga je samen, vanuit vertrouwen, een leertraject in. De enige meetfactor die je hierbij hanteert, is de ontwikkelingsruimte van de kinderen en ouders waar je samen mee oploopt. Meet dát waar het écht om gaat, laten we het niet moeilijker maken dan dat. De Jeugdwet is immers geschreven vanuit het beeld dat we ontwikkelkansen bieden aan jongeren die het moeilijk hebben en niet vanuit het beeld dat de gemeente haar begroting rond krijgt. Dat dit laatste leidt tot frustraties die niéts met het doel te maken hebben, weten we inmiddels allemaal.